Bismillahirrahmanirrahim, Hamd, yalnızca Allah'adır.
Altıncı yılda Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem halkı umreye davet etti. Hemen bin dört yüz kişiyle silahsız olarak yola çıktı. Yanlarında sadece yolcu silahı vardı ki bunlar da kınlarındaydı. Kendisi ve ashâbı kurbanlık hayvanları da yanlarında götürdüler. Kureyş bunu öğrenince onu Beyt-i Haram’dan uzaklaştırmak için birlikler topladı.
Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem korku namazı kıldı, sonra Mekke’ye yaklaştı. Devesi orada çöktü. Müslümanlar: Kasva inat etti, dediler.
Peygamber sallallâhu aleyhi ve sellem: “Kasva inatçı değil. Fili engelleyen güç onu da engelledi. Vallahi, Allah’ın saygı duyulan kutsalları için bugün benden ne isterlerse buna rıza gösteririm” dedi.
Peygamber sallallâhu aleyhi ve sellem Kasva’yı kaldırmak için zorladı. Hayvan kalktı. Rasûlullah Müslümanları Hudeybiye’nin suyu az çukurlarından birine indirdi.
Sadağından bir ok çıkarıp oraya sapladı. Onlar için su fış- kırmaya başladı. Onlar da avuçlarıyla çukurdan su içtiler.
Budeyl geri dönüp Kureyş’e Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem’in söylediklerini haber verdi. Kureyşliler bu defa Urve b. Mes’ûd’u gönderdiler. Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem ona da aynı şeyleri söyledi. Peygamber sallallâhu aleyhi ve sellem’in ashâbı ona, Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem’i çok sevdiklerini ve onun emirlerine nasıl itaat ettiklerini belirten bazı şeyler gösterdiler. Urve döndükten sonra gördüklerini ve duyduklarını Kureyş’e anlattı. Daha sonra Beni Kinâne’den el-Huleys b. Alkame adlı birisini gönderdiler. el-Huleys’ten sonra Mikrez b. Hafs’ı gönderdiler. O, Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem ile konuşurken Suheyl b. Amr çıkageldi. Bunun üzerine Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem: “Allah işinizi kolaylaştırdı” dedi.
Sonra iki taraf arasında barış anlaşması yapıldı. Oysa o sırada, Müslümanlar düşmanlarına saldırsalar, onları yenerlerdi. Ancak onlar Beyt’in dokunulmazlığını korumak istediler.
Barış antlaşması şöyleydi:
1- İki taraf arasında on yıl savaş yapılmaması.
1- İki taraf arasında on yıl savaş yapılmaması.
2- Birbirlerinden emin olmaları.
3- Peygamber sallallâhu aleyhi ve sellem’in bu yıl geri dönmesi, gelecek yıl onların Mekke’ye girmelerine engel olunmaması.
4- Müslüman olsa bile, Mekkelilerden hiçbir kimsenin ona gelmemesi, geldiği takdirde onlara iâde edilmesi; Rasûlullah’ın yanından onlara gelenin, ona iâde edilmemesi.
5- Kabilelerden kim Muhammed sallallâhu aleyhi ve sellem’in tarafına geçmek isterse geçebilecek, kim de Kureyş’in tarafına geçmek isterse geçebilecekti. (Bkz.: el-Vefâ, s. 716; Lubâbu’l-Hıyâr, s. 81-83.)
Hudeybiye Anlaşmasının Sonuçları
Sahabîlerin çoğu bu anlaşmaya karşı çıkmıştı. Onun maddelerinde Müslümanlara haksızlık ve adâletsizlik yapıldığını gördüler. Fakat gün geçtikçe onun güzel sonuçlarını ve etkilerini fark ettiler.
3- Peygamber sallallâhu aleyhi ve sellem’in bu yıl geri dönmesi, gelecek yıl onların Mekke’ye girmelerine engel olunmaması.
4- Müslüman olsa bile, Mekkelilerden hiçbir kimsenin ona gelmemesi, geldiği takdirde onlara iâde edilmesi; Rasûlullah’ın yanından onlara gelenin, ona iâde edilmemesi.
5- Kabilelerden kim Muhammed sallallâhu aleyhi ve sellem’in tarafına geçmek isterse geçebilecek, kim de Kureyş’in tarafına geçmek isterse geçebilecekti. (Bkz.: el-Vefâ, s. 716; Lubâbu’l-Hıyâr, s. 81-83.)
Hudeybiye Anlaşmasının Sonuçları
Sahabîlerin çoğu bu anlaşmaya karşı çıkmıştı. Onun maddelerinde Müslümanlara haksızlık ve adâletsizlik yapıldığını gördüler. Fakat gün geçtikçe onun güzel sonuçlarını ve etkilerini fark ettiler.
Bunların bazılarını şöyle sıralayabiliriz:
1- Kureyş’in, Müslüman devletin varlığını kabul etmesi. Çünkü anlaşma daima, ancak iki eşit arasında olur. Bu kabul ve itiraf, diğer kabileleri de etkiledi.
2- Müşrik ve münafıkların korkmaya başlamaları. Birçokları İslâm’ın üstünlüğünü kabul ettiler. Hâlid b. Velîd ve Amr b. el-Âs gibi birçok Kureyşli kahramanın İslâm’a girmesiyle bunun belirtisi bazı olaylar ortaya çıktı.
3- Barış, İslâm’ın yayılmasına ve insanların onu tanımasına fırsat verdi. Bundan dolayı birçok kabile İslâm’a girdi.
4- Müslümanlar Kureyş tarafından emin hale geldiler ve ağırlıklarını Yahudilerle kendilerine karşı çıkan diğer kabilelere çevirdiler. Hudeybiye’den sonra Hayber savaşı oldu.
5- Barış görüşmeleri, Kureyş’in müttefiklerini Müslümanların Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem’e karşı tutumları hakkında bilgi sahibi yaptı ve ona eğilim göstermelerini sağladı. Mesela el-Huleys b. Alkâme, Müslümanların telbiye getirdiklerini görünce, arkadaşlarının yanına döndüğünde: Kurbanlıklarını hazırladıklarını ve onları süslediklerini gördüm. Kâbe’yi ziyaretten vazgeçeceklerini zannetmiyorum, dedi.
6- Hudeybiye barışı, Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem’in Mute savaşına hazırlık yapmasına imkân verdi. Bu, İslâm davasını başka bir yöntemle, Arap yarımadasının dışına taşımak için yeni bir adımdı.
7- Hudeybiye barışı, Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem’e, İslâm’a davet etmek üzere, İran, Bizans ve Mısır hükümdarlarına mektuplar göndermesini sağladı.
8- Hudeybiye barışı, Mekke’nin fethinin sebebi ve başlangıcıydı.
1- Kureyş’in, Müslüman devletin varlığını kabul etmesi. Çünkü anlaşma daima, ancak iki eşit arasında olur. Bu kabul ve itiraf, diğer kabileleri de etkiledi.
2- Müşrik ve münafıkların korkmaya başlamaları. Birçokları İslâm’ın üstünlüğünü kabul ettiler. Hâlid b. Velîd ve Amr b. el-Âs gibi birçok Kureyşli kahramanın İslâm’a girmesiyle bunun belirtisi bazı olaylar ortaya çıktı.
3- Barış, İslâm’ın yayılmasına ve insanların onu tanımasına fırsat verdi. Bundan dolayı birçok kabile İslâm’a girdi.
4- Müslümanlar Kureyş tarafından emin hale geldiler ve ağırlıklarını Yahudilerle kendilerine karşı çıkan diğer kabilelere çevirdiler. Hudeybiye’den sonra Hayber savaşı oldu.
5- Barış görüşmeleri, Kureyş’in müttefiklerini Müslümanların Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem’e karşı tutumları hakkında bilgi sahibi yaptı ve ona eğilim göstermelerini sağladı. Mesela el-Huleys b. Alkâme, Müslümanların telbiye getirdiklerini görünce, arkadaşlarının yanına döndüğünde: Kurbanlıklarını hazırladıklarını ve onları süslediklerini gördüm. Kâbe’yi ziyaretten vazgeçeceklerini zannetmiyorum, dedi.
6- Hudeybiye barışı, Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem’in Mute savaşına hazırlık yapmasına imkân verdi. Bu, İslâm davasını başka bir yöntemle, Arap yarımadasının dışına taşımak için yeni bir adımdı.
7- Hudeybiye barışı, Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem’e, İslâm’a davet etmek üzere, İran, Bizans ve Mısır hükümdarlarına mektuplar göndermesini sağladı.
8- Hudeybiye barışı, Mekke’nin fethinin sebebi ve başlangıcıydı.
(Salabî, es-Sîretu’n-Nebeviyye, s. 683, 684.)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder