FAZLA KONUŞMAK VE BATILA DALMAKTAN SAKINDIRMA

1- Bilal Bin Haris el­Müzeni Radıyallahu anh’den; “Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki;

“Kişi ucunun nereye vardığını bilmediği, Allah’ın razı olacağı bir söz söyler de, bu sebeple Allah ona, kendisiyle karşılaşacağı güne kadar rızasını yazar. Yine kişi, ucunun nereye vardığını bilmeden, Allah’ın gazabını icap ettiren bir söz söyler de, bu sebeple Allah ona, kıyamet gününe kadar gazabını yazar.”

Hadisin ravisi Alkame Bin Vakkas der ki; “Nice söylemek istediğim şeyler vardır ki, Bilal Bin Haris’in rivayet ettiği bu hadis, beni ondan alıkoyar.”80

2- Ebu Hureyre Radıyallahu anh’den; Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki;

“Muhakkak kişi, mecliste bulunanları bir söz söyler de, bu sebeple Süreyya yıldızından daha uzağa düşer.”81

3- Mutarrif Bin Abdullah, babasından naklediyor; “Amir oğullarından bir kaç kişi ile Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’in yanına geldik. Bunlar;

“Sen bizim babamızsın, Sen bizim seyyidimiz (efendimiz)sin, sen bizim en faziletlimizsin, sen bizim en büyüğümüzsün, sen parlak kasesin, sen şöylesin, sen böylesin demeye başladılar. Bunun üzerine Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki;

“Ne söyleyecekseniz söyleyin, şeytan sizi şaşırtıp durmasın.”82

4-  Abdullah Bin Mes’ud Radıyallahu anh dedi ki; “Sizi fazla konuşmaktan sakındırırım. Birinizin ihtiyacını giderecek kadar konuşması yeterlidir.83

5- Ya’la Bin Ubeyd’den; Yanımıza Muhammed Bin Sûka Radıyallahu anh girdi ve dedi ki;

“Size faydalanmış olduğum, sizin de faydalanacağınızı umduğum bir söyleyeceğim. Bize Ata Bin Ebi Rebah Radıyallahu anh şöyle demişti;

“Sizden öncekiler, fuzuli sözlerden hoşlanmazlardı. Allah’ın kitabını okumak, iyiliği emretmek, kötülüğü yasaklamak ve geçimleri için söylemeye mecburen muhtaç oldukları sözler dışındakileri, fuzuli sayarlardı. Şu ayetleri inkar mı edersiniz;

“Hâlbuki Üzerinizde gözcü melekler, kıymetli kâtipler var.” (İnfitar 10­11)

“Hatırla ki, biri sağında, biri solunda iki melek, işlediklerini tesbit ederler.” (Kaf 17)

“Ağzından bir söz çıkmaz ki yanında hazır bir gözcü bulunmasın .” (Kaf 18)”

"Sizden biriniz, amel defteri açıldığında içindekilerin çoğunun ne diniyle nede dünyasıyla alakalı olmayan şeylerle dolmuş olmasından utanmaz mı?"84

6- ­ Ali Bin Huseyn Zeynel Abidin Radıyallahu anh dedi ki;

“İnsanın dili, (yazıcı) meleğin kalemidir. Nefesi de onun mürekkebidir.”85

7- Mucahid r.a., “İ nsan hiçbir söz söylemez ki, yanında hazır bekleyip gözetleyen yazıcı olmasın ”(Kaf 18) ayeti hakkında;

“İki (yazıcı) melek kastediliyor” dedi.86

8- Mücahid Radıyallahu anh dedi ki; “Her söz yazılır. Hatta adam çocuğuna susturmak için;

“Dur, ben sana şunu şunu alacağım, şunu şunu yapacağım” der ve bu da yalancık olarak kaydedilir.”87

9- Hasen (el­Basri) Radıyallahu anh dedi ki; “Ey Âdemoğlu! Senin için sahifeler açıldı, iki kerim melek, amellerini yazmak için görevlendirildi. Öyleyse sahifelerini dilediğin gibi doldur, ister çok yap, ister az.”88 

10-  Tarık Bin Şihab Radıyallahu anh’den; “Süleyman Bin Davud Aleyhimes selam bir İfritini göndermişti. Sonra ardından da onun ne yaptığını, ne söylediğini gözetmek üzere birini daha gönderdi. Takipçi şunları haber verdi;

“(İfrit) çarşıya uğradı, başını semaya kaldırdı, sonra insanlara bakıp başını salladı” dedi. Süleyman Aleyhis selam o ifrite niçin böyle yaptığını sordu. Dedi ki;

“İnsanların başları üzerindeki meleklerin ne kadar çabuk yazdıklarına, altlarındakilerin de (defterlerini) ne kadar çabuk doldurduklarına hayret ettim.”89

11- Rebi bin Huseym Radıyallahu anh dedi ki; “Şu dokuz yer dışında konuşmakta hayır yoktur; Tehlil (La ilahe illallah), tekbir (Allahu Ekber), tesbih (Subhanallah), tahmid (Elhamdulillah), hayırdan sual etmen, şerden sığınman, İyiliği emretmen, kötülükten nehyetmen ve Kur’an okuman.” 90

12- İbrahim et­Teymi Radıyallahu anh dedi ki; “Mü’min konuşmak istediği zaman bakar, eğer söyleyeceği şey lehinde ise konuşur, aleyhinde ise susar. Facir (günahkâr) ise, diline gelen her şeyi konuşur da konuşur.”91

13- Şüfey el­Esbahi dedi ki, “Kim konuşmasını çoğaltırsa, hatası da çoğalır.”92

14- Hasan el­Basri Radıyallahu anh dedi ki; “Malı çoğalanın günahı da çoğalır, konuşmayı çoğaltanın yalanı da çoğalır. Ahlakını kötüleştirene, nefsine (uymak) tatlı gelir.”93

15- Ukayl Bin Müdrik’ten; “Birisi Ebu Said el­Hudri Radıyallahu anh’den kendisine tavsiyede bulunmasını istedi. Dedi ki;

“Hakkı söylemek dışında susmalısın. Zira ancak bu şekilde şeytana galip gelirsin.”94

16- eş­Şa’bî Radıyallahu anh dedi ki; “İnsanlara hitap eden hiçbir hatip yoktur ki, kıyamet günü hutbesi kendisine arz olunmasın.”95

17- Abdullah r.a.’den; “Tavus r.a., uzun süren sessizliği hakkında mazeret göstererek şöyle derdi;

“Dilimi tecrübe ettim ve onu alçak buldum” dedi.96

18- Ömer Bin Abdülaziz Radıyallahu anh dedi ki; “Övünmekten korktuğum için, pek çok şeyi söylemekten kendime mani olurum.”97

19- Hikmet sahiplerinden biri olan Ubeydullah Bin Ebi Ca’fer dedi ki;

“Kişi bir mecliste konuşurken, konuşması hoşuna giderse sussun. Eğer susmuşken, susması hoşuna giderse, konuşsun.”98

20- İbni Ömer Radıyallahu anhuma dedi ki; “Kişinin temizlemesi gereken en önemli şey dilidir.”99

21- Ebud Derda Radıyallahu anh, çekinmeden konuşan bir kadın gördü ve dedi ki;

“Bu kadın dilsiz olsaydı, kendisi için daha hayırlı olurdu.”100

22- İbrahim en­Nehai Radıyallahu anh dedi ki; “İnsanları şu iki haslet helak eder; Fazla mal toplamak ve fazla konuşmak.”101

23- İbrahim et­Teymi dedi ki; “Yalancı çıkmaktan korktuğum için, sözümü amelime arz edemem.”102

24- Muhammed Bin Sirin Radıyallahu anh dedi ki; “Ensar’dan biri meclise uğradığında derdi ki;

“Abdest alınız! Konuştuklarınızdan bazısı hades’ten daha şerlidir.”103

25- İbrahim en­Nehai Radıyallahu anh dedi ki; “Abdest iki şeyden dolayıdır; Hadesten dolayı ve Müslüman kişiye eza vermekten dolayı.”104

-------------------
80-- İbni Ebid Dünya Kitabus Samt(70) Tirmizi(4/559) İbni Mace(2/1312) İbni Mübarek Zühd(s.49 no;1394) Humeydi Müsned(2/405) İbni Vehb Cami(1/47) Hennad Zühd(106) Hakim(1/46) Taberani(1/354) Taberani Sagir(1/235) İbni Hibban(1576) sahihtir. Bk. Ahmed Zühd(s.15) Kitabus Samt no:72)

81-- Kitabus Samt(71)Tirmizi(4/557) İbnül Mübarek(948) Ebu Nuaym Hilye(3/164) Bkz. Ebu Davud(4/289) Darimi(2/296) Hakim(1/46) Hennad Zühd( 106) Zehebi Mizan(2/67) Zübeydi el­İthaf(7/467) Iraki el­Muğni(3/100) hasendir. 

82-- Kitabus Samt(73) Buhari Edebül Müfred(211) Ebu Davud(4806) İbni Hibban(2128) Ahmed(4/25) Nesai Amelül Yevm(245) Iraki el­ Muğni(3/999 Zübeydi İthaf(7/466) sahihtir.

83-- Kitabus Samt(77) Zübeydi İthaf(7/466) Gazali İhya(3/99) İbni Vehb Cami(1/72) Hasendir. Arapça metinde isnad; "Ebu Hureyre'den" şeklindedir. Fakat bu hatadır. Doğrusu bunu Atâ, İbn Mesud r.a.'den rivayet etmiştir.

84-- Kitabus Samt(78) Fethul Bari(8/594) Hennad Zühd(104) Mizzi Tehzibül Kemal(2/934) İhya(3/98) Ebu Nuaym Hilye(7/65) İsnadı sahihtir.

85-- Kitabus Samt(79) ravileri güvenilirdir. Şayet isnadında geçen Zeyd, Zeyd Bin Ali ise rivayet sahihtir. O değilse kim olduğunu bilmiyorum. 

86--  Kitabus Samt(81) Kurtubi(9/11) isnadı sahihtir.

87-- Kitabus Samt(82) İhya(3/99) İsnadı sahihtir.

88--  Kitabus Samt(85) İhya(3/99) İsnadı sahihtir

89-- Kitabus Samt(86) İhya(3/99) Zübeydi İthaf(7/466) İsnadı sahihtir

90-- Kitabus Samt (87) Hennad Zühd (104) isnadı hasendir.

91-- Kitabus Samt (88) Zübeydi ithaf (7/466) İhya (3/99) isnadı sahihtir.

92-- Kitabus Samt(89) İbni Vehb Cami(1/61) İbnil Mübarek(842) sahihtir.

93 --Kitabus Samt(90) İhya(3/99) Zübeydi İthaf(7/466) sahihtir.

94-- Kitabus Samt(91) Suyuti Hüsnüs Semt(17) Hasendir

95 --Kitabus Samt(95) İbnül Mübarek(136) Ebu Nuaym Hilye(4/312) İsnadı Hasendir. 

96 --Kitabus Samt(92) isnadı sahih.

97 --Kitabus Samt(96) Ahmed Zühd(s.301) İbni Sa’d(/368) İhya(3/100) sahihtir. 

98 --Kitabus Samt(97) İhya(3/99) Zübeydi İthaf(7/467) Hasendir.

99 --Kitabus Samt(99) İhya(3/99) İthaf(7/467) Sahih

100 --Kitabus Samt(100) İhya(3/99) İthaf(7/467) İbni Habib Gaye ve Nihaye(21) isnadında zayıflık vardır. 

101--  Kitabus Samt(103) İhya(3/99) İthaf(7/467) sahih

102--  Kitabus Samt(104) Ahmed Zühd(s.363) sahih

103--   Kitabus Samt(105) İbni Vehb Cami(1/72) Hennad Zühd(110)

104--  Kitabus Samt (106)