OSMAN'IN (r.a) ÖLDÜRÜLMESİ

Ömer’in (r.a) öldürülmesinden sonra sahabe zamanında fitneler ortaya çıkmaya başladı. Çünkü bu olay fitnelere açılan ilk kapı oldu. O’nun öldürülmesiyle büyük fitneler başladı, kalbinde tam olarak iman yerleşmemiş fitneye davet eden kişiler ile insanlara güzel gözüken fakat içinden İslamı yıkmak isteyen münafıklar çoğaldı.


Buhari ve Müslim Huzeyfe (ra)’dan rivayet ettiğine göre Hz. Ömer: “Rasulullah( sav)’in fitne hakkındaki sözünü kim ezberledi” dedi. Huzeyfe: “Ben söylediği gibi ezberledim” dedi. Hz. Ömer: “Sen çok cüretlisin, söyle bakalım” dedi. Huzeyfe “Bir adamın ailesi, malı, çocuğu ve komşusu yüzünden uğradığı fitneye namazı, orucu, sadakası, iyiliği emredip kötülükten sakındırması kefaret olur” dedi. Hz. Ömer: “Ben bunu kastetmiyorum. Hani, denizin dalgalanması gibi dalgalanan fitneyi soruyorum” dedi. Huzeyfe: “Ey mü’minlerin emiri, o fitneden senin üzerine bir şey yok. Seninle o fitne arasında kapalı bir kapı var” dedi. Hz. Ömer: “Bu kapı kırılacak mı yoksa açılacak mı?” dedi. Huzeyfe: “Kırılacak” dedi. Hz. Ömer: “Öyleyse bir daha asla kapanmaz” dedi. (Ravi der ki): Biz Huzeyfe’ye: “Ömer kapının kim olduğunu biliyor muydu” dedik. O: Evet, bu gecenin yarından önce geleceğini bildiği gibi biliyordu. Ben O’na hiç yalan yanlış olmayan bir hadis haber verdim” dedi. Biz Huzeyfe’ye kendimiz sormaya cesaret edemedik de sorması için Mesruk’a söyledik. O: “Kapı kim” diye sordu. Huzeyfe: “Kapı Ömer’dir” dedi.”[1]

Rasulullah (sav)’in söylediği gerçekleşti. Hz. Ömer öldürüldü ve kapı kırıldı, fitneler ve belalar ortaya çıktı. İlk fitne Raşid Halife Zu’n-Nureyn Osman b. Affan’ın, Irak ve Mısır’dan gelen azgın bir topluluk tarafından öldürülmesi oldu. Medine’ye girdiler ve Hz. Osman evinde iken O’nu öldürdüler.[2]

Rasulullah (sav), Hz. Osman’a kendisine bir belanın isabet edeceğini söylemişti. Bu yüzden Hz. Osman bu belaya sabretti ve kendisi yüzünden kan dökülmemesi için azgın topluluğa karşı gelmesi için sahabeye izin vermedi.[3] Ebu Musa el-Eş’ari (ra) şöyle diyor: “Rasulullah (sav) Medine’nin kenar mahallelerinden birine çıktı… Hz. Osman geldi ve yanına girmek için izin istedi. Rasulullah (sav): “İzin verin girsin ve O’na isabet edecek bir beladan dolayı cennete gireceğini de müjdeleyin” dedi.”[4]

İbn Hacer şöyle diyor: “Rasulullah (sav), Hz. Ömer’in bir belaya uğrayacağını zikretmemişti ama Hz Osman için bunu özellikle zikretmiştir. O’nun imtihanı, kendisine tasallut olan topluluğa cevap verip ikna etmesine rağmen, sözde haksızlık ve adam kayırma nedeniyle ondan halifeliği bırakmasının istenmesiydi.”[5]

Hz. Osman’ın öldürülmesiyle birlikte Müslümanlar gruplara ayrıldı ve sahabe arasında savaşlar oldu. Fitneler ve sapık görüşler yayıldı, ayrılıklar çoğaldı. Bunun neticesinde sahabe zamanında sonucu hiçte iyi olmayan savaşlar oldu. Rasulullah (sav) sahabe zamanında olacak fitneleri biliyordu. Çünkü O yüksek bir yerden Medine evleri arasındaki köşklere baktı ve şöyle buyurdu: “Benim gördüğüm yerleri sizde görebiliyor musunuz? Ben evlerinizin arasına dökülen fitneleri, şiddetli yağmur sellerinin açtığı yaralar gibi görüyorum.”[6]

Nevevi bu hadisin açıklamasında şöyle diyor: “Fitnelerin yağmur sellerinin açtığı yaralara benzetilmesi çok olması ve özellikle belli bir gruba değil de herkesi içine alacak şekilde olması anlamındadır. Bunda sahabe arasında olan Cemel, Sıffîn ve Harre savaşları ile Hz. Osman’ın öldürülmesine işaret vardır. Ayrıca buda Rasulullah (sav)’in mûcizesini gösterir.”[7]




[1] Buhari, Menakıb (6/ 603-604 Fethu’l-Bari). Müslim, Fiten (13/48 Nevevi Şerhi)
[2] Ayrıntılı bilgi için bak: “Bidâye” (8 / 180 – 191)
[3]Bak: “el-Avasım mine’l-Kavasım” (s: 132 -137)
[4] Buhari, Fiten (13 / 48 – Fethu’l – Bâri)
[5] “Fethu’l-Bâri (13 / 51)
[6] Müslim, Fiten (18 / 7 – Nevevi Şerhi)
[7] Müslim Şerhi (18 / 8)